مقدمه
آسیب تاندون های عضلات خم کننده انگشتان دست باعث می شود که فرد در خم و راست کردن انگشتان دستان خود دچار مشکل شود. این افراد به احتمال بسیار زیاد در انجام دادن کارهای روزمره خویش از قبیل حمام کردن، لباس پوشیدن، نظافت کردن، غذا خوردن و استفاده کردن از دستشویی با مشکل مواجه می شوند. از طرفی، این آسیب ها میتوانند موجب کاهش حس و یا افزایش بیش از حد آن در ناحیه مورد نظر شوند. آنها همچنین میتوانند بر حرکات کاربردی دست تاثیر بگذارند. آسیب های متفاوتی در تاندون و اعصاب دست رخ می دهد و شانس بهبود آنها به شدت آسیب بستگی دارد. شایان ذکر است که عضلات خم کننده انگشتان دست در جلوی ساعد قرار داشته و تاندون آنها پس از عبور از تونل مچی وارد کف دست شده و در نهایت به بند میانی و انتهایی انگشتان دست متصل می شوند. این عضلات با انقباض خود تاندون ها را کشیده و موجب خم شده انگشتان دست می شوند.
دلایل آسیب این تاندون ها کدامند؟
- بعضی اوقات تشخیص پارگی تاندون بسیار مشکل است. یکی از دلایل عمده ای که باعث این آسیب می شود، بریدگی جلوی ساعد، مچ، دست و انگشتان با اجسام تیز و برنده مانند شیشه و چاقو است. از آنجا که در بعضی نواحی (مانند مچ دست و انگشتان) تاندون درست زیر سطح پوست قرار گرفته، هر نوع بریدگی در این منطقه میتواند به تاندون های خم کننده آسیب وارد کند. آسیب تاندون های خم کننده می تواند خم کردن انگشتان و یا شست دست را غیرممکن سازد.
- بعضی فعالیت های ورزشی نیز می توانند سبب بروز آسیب در تاندون های خم کننده انگشتان دست شوند. این آسیب ها غالباً در فوتبال و کشتی اتفاق می افتند. پدیده انگشت کشسان (Jerky finger) زمانی اتفاق می افتد که یک بازیکن لباس بازیکن دیگر را چند می زند و انگشت (غالباً انگشت حلقه) کشیده شده و تاندون در محل اتصال به استخوان دچار کشیدگی می شود. گاهی اوقات پارگی تاندون خم کننده انگشت، به علت باز شدن ناگهانی و شدید انگشت خم شده است. مثلا هنگامی که یک ورزشکار رزمی، لباس حریف را گرفته و حریف با عقب رفتن سعی در خارج کردن لباس خود از دست وی می کند. در این حالت، مفصل انتهایی انگشت او به طرز ناگهانی از حالت خمیده باز می شود و همین حرکت می تواند به علت وارد آمدن کشش زیاد روی تاندون فلکسور عمقی انگشت، موجب پاره شدن آن گردد. در ورزش هایی که به دست ها و بازوهای ورزشکار فشار زیادی وارد می شود (مانند صخره نوردی) تاندون ها و غلاف آنها میتوانند دچار کشیدگی و یا پاره شدگی شوند.
علائم آسیب تاندون خم کننده چیست؟
شایع ترین علائم آسیب تاندون های خم کننده عبارتند از:
- چین خوردگی پوست کف دست در محل بریدگی در هنگام خم کردن انگشتان دست
- ناتوانی در خم کردن یک یا چند مفصل از مفاصل انگشتان
- پیدایش درد در دست در هنگام خم کردن انگشتان دست
- حساسیت در جلوی انگشتان دست
- بی حسی در نوک انگشتان دست
راهکارهای درمانی پیشنهادی
- ساخت یک اسپلینت حمایت گر برای قسمت آسیب دیده دست و آموزش بیمار برای انجام دادن فعالیتهای روزمره در هنگامی که اسپلینت را می پوشد.
- توصیه به مراجع و تشویق او به انجام دادن تمرینات و فعالیتهای درمانی در منزل تا به نحو موثری از دستان خویش استفاده کند.
- به کار بردن تکنیک های کاهش تورم در محل به منظور جلوگیری از آسیب بیشتر
- مراقبت از زخم و بهبود آن
- آموزش مراجع برای انجام دادن فعالیت های روزمره به صورت ایمن و مستقل، در دوره ای که دستان بیمار در حال بهبودی است.
- لحاظ نمودن خواسته های بیمار در اهداف درمانی
- توصیه مراجع به استفاده از وسایل کمکی برای کاهش حرکات تکرار شونده و ایجاد کننده درد
- بازگرداندن دامنه حرکتی به مفاصل درگیر، افزایش تحمل عضلانی و چابکی در انگشتان دست به منظور تسهیل فعالیت های روزمره زندگی
- آموزش وضعیتی که در آن علائم بیمار تخفیف می یابد.