مقدمه
پژوهشگران به طور دقیق نمی دانند که عامل ایجاد کننده اوتیسم چیست اما اعتقاد دارند که عامل بیماری ممکن است ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی باشد. برخی شرایط خاص نیز شانس ابتلای کودک به اوتیسم را افزایش می دهند. به عنوان مثال اگر کودک خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم داشته باشد، احتمال ابتلای او ۲۰ درصد افزایش پیدا می کند. عوامل دیگر عبارتند از تولد نارس، وزن کم هنگام تولد، مشکلات زایمان و سن بالای پدر و مادر.
علائم اوتیسم در کودکان زیر یک سال
برخی از والدین ممکن است زمانی که کودک آنها بین ۶ تا ۱۲ ماه دارد، متوجه علائم اوتیسم در او شوند؛ البته این مسئله به علائم اختلال و شدت آن بستگی دارد. والدین باید به این نکته توجه کنند که آیا کودک به اطلاعات اجتماعی و محیطی واکنش نشان می دهد یا خیر؟ در طول سال اول زندگی، کودک شروع به حباب ساختن با دهانش می کند و از علامتهای نظیر اشاره کردن استفاده میکند، همچنین به کسانی که از او نگهداری می کنند، لبخند می زند. صداهایی که کودک تولید می کند، باید کارکرد اجتماعی داشته باشد و کودک نیز باید تلاش کند تا با پدر و مادر خود ارتباط برقرار کند. کودکان اوتیسم قادر نیستند تا از طریق صدا و اشاره با والدین خود ارتباط برقرار کنند و نمیتوانند به محرک های اجتماعی پاسخ دهند.
برخی علائم اوتیسم
- کودک اشیامتحرک را با چشمان خود دنبال نمی کند. کودکان با خطر بالای ابتلا به اوتیسم، مادرخود را وقتی که در میدان دیدشان حرکت می کند، دنبال نمی کنند. آنها ممکن است بیشتر جذب اشیایی مثل پتو شوند تا مادر خود.
- به صداهای بلند واکنش نشان نمیدهند.
- اشیا را نمی گیرند و یا در دست نگه نمی دارند.
- به دیگران لبخند نمی زنند.
- با دهان حباب درست نمی کنند.
- به صورت افراد جدید توجه نمی کنند.
علائم اوتیسم در هفت ماهگی
- وقتی صدایی می شنود، سرش را به طرف منبع صدا نمی چرخاند.
- هیچ اشتیاقی نسبت به شما از خود بروز نمی دهد.
- نمی خندد و جیغ نمی زند.
- تلاش نمی کند تا با انجام کاری توجه دیگران را به خود جلب کند.
- هیچ علاقه ای به بازیهایی مانند دالی موشک ندارد.
علائم اوتیسم در دوازده ماهگی
- چهار دست و پا نمی رود.
- کلمات ساده را نمی گوید.
- از اشاراتی نظیر تکان دادن سر استفاده نمی کند.
- بهاشیا یا تصاویر اشاره نمی کند.
- نمی تواند با کمک گرفتن از اشیا بایستد.
به خاطر داشته باشید که این معیارها شواهد قطعی اوتیسم نیستند. نکات ساده ای هستند که با توجه به آنها مشخص میکنیم که آیا کودک به تشخیص و مداخلات بیشتر نیاز دارد یا خیر؟ البته دیگر اختلالات رشدی یا اجتماعی نیز ممکن است در به وجود آمدن این شرایط و علائم دخیل باشند.
اگر کودک من مبتلا به اوتیسم بود، چه کنم؟
اگر کودک شما علائمی که گفته شد را دارد، هر چه سریعتر به پزشک اطفال یا ترجیجا فوق تخصص روانپزشکی یا مغز و اعصاب کودکان مراجعه کنید و نگرانیهایی را که در مورد رشد کودک دارید (یا در او مشاهده کردید را) با او در میان بگذارید. پزشک، کودک شما را در مورد اوتیسم ارزیابی و معاینه میکند. مشاهدات قبلی بیانگر این موضوع است که هرچه سریع تر تشخیص صورت بگیرد، زودتر می توانید مداخلات رشدی و رفتاری را در قالب کاردرمانی و گفتاردرمانی شروع کنید.
مداخلات زودهنگام به این معنی است که به کودک خود کمک کنید تا با علائم اوتیسم کنار بیاید و یا احتمالاً حتی آنها را از بین ببرد. هر چقدر که کودک شما بزرگتر میشود، مداخلات شامل موارد دیگری نیز می شود از جمله: کاردرمانی، گفتار درمانی، مشاوره سلامت روان (روانپزشکی و روانشناسی) و هر چیزی که کارشناسان معتقدند می تواند به رشد مناسب کودک کمک کند. هدف نهایی این است که علائم اوتیسم را بیشتر مدیریت کنیم و سطح زندگی کودک را تا حد امکان ارتقا دهیم.