بازی درمانی اوتیسم

نقش بازی درمانی در کودکان مبتلا به اوتیسم

آنچه می خوانید...

بازی های مناسب کودکان اوتیسم شامل چه مواردی می شود؟ فعالیت های حسی سرگرم کننده برای کودکان مبتلا به اوتیسم را می شناسید؟ کدام اسباب بازی ها برای آن ها مناسب است؟ چه ورزش هایی به بهبود وضعیت و توانایی کودکان اوتیسم کمک خواهد کرد؟ بی شک بازی درمانی یکی از تکنیک های موثر در کاردرمانی کودکان است. دراین مقاله قصد داریم به نکاتی که لازم است والدین در خصوص بازی های کودکان اوتیسم بدانند، اشاره می کنیم پس تا انتها همراه ما باشید.

چرا بازی درمانی در کودکان مبتلا به طیف اوتیسم موثر است؟

چرا بازی درمانی در کودکان مبتلا به طیف اوتیسم موثر است؟

بازی های حسی شامل فعالیت هایی است که حواس هشت گانه شنوایی، بینایی، بویایی، چشایی و لامسه، عمقی، وستیبولار (تعادلی) و درونی را تحریک می کند. این امر به ویژه برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) که اغلب در پردازش اطلاعات حسی مشکل دارند، مهم است، زیرا ممکن است به صداهای خاص بسیار حساس باشند یا نورهای روشن را آزاردهنده بدانند. این بازی ها به بهبود مشکلات حسی در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کننده است.

بازی برای کودکان اوتیسمی می تواند ابزار یادگیری مؤثری باشد که تمام بخش‌های مغز کودک را درگیر می‌کند و به رشد شناختی، عاطفی، فیزیکی، اجتماعی و ارتباطی او کمک میکند. همچنین درگیر شدن در بازی های حسی می تواند به مغز کودک اوتیسمی آموزش بدهد که چگونه به اطلاعات حسی واکنش نشان بدهد. این به آن‌ها کمک می‌کند هنگام برخورد با صداها، بافت‌ها، نورها، رایحه‌ها و طعم‌های مختلف بهتر کنار بیایند.

انواع بازی های مناسب کودکان دارای اختلال اوتیسم را بشناسید!

زمانی که صحبت از این موضوع به میان می آید، والدین می خواند بدانند آیا بازی به اوتیسم کمک می کند؟ چیزی که والدین لازم است در خصوص بازی کردن کودکان اوتیسمی بدانند، این است که آنها اغلب دوست دارند رفتار خود را در بازی بارها و بارها تکرار کنند و اشیا را ردیف کنند. آنها معمولاً ترجیح می دهند به تنهایی بازی کنند چرا که در برقراری ارتباط و بازی با همسن و سالان خود مشکل دارند.

امروزه انواع مختلفی از درمان برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم و خانواده‌هایشان وجود که از مهم ترین آن ها عبارتند از:

✳️ بازی های ویدئویی و عناصر چند رسانه ای

بازی های ویدیویی به کودکان مبتلا به اوتیسم فرصتی برای توجه مشترک و علایق مشترک با همسالان خود می دهد. مطالعات نشان می دهد که کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است تا حدودی علاقه منحصر به فرد و غیرمعمولی به این بازی ها داشته باشند که با همسالان خود متفاوت است.

✳️ بازی های تقویت مهارت های حرکتی ظریف

خمیربازی و یا بازی با ماسه و گِل به کودک شما اجازه می دهد تا بازی کند و در عین حال مهارت های حرکتی ظریف خود را نیز پرورش بدهد. والدین می توانند با در اختیار قرار دادن سایر اسباب بازی ها با رنگ های مختلف، حس بینایی کودک را نیز تقویت کنند.

✳️ استفاده از اسباب بازی های جویدنی

اسباب‌ بازی‌های جویدنی که از مواد سیلیکونی غیرسمی ساخته شده‌اند، برای توسعه مهارت‌های جویدن و گاز گرفتن و همچنین ایجاد تحریک حسی موثر هستند. سطح این اسباب بازی ها و همچنین شکل آن ها ممکن است متفاوت طراحی شوند، استفاده از بافت های مختلف در این اسباب بازی ها به برخی از مشکلات بلع کودکان کمک خواهد کرد.

مزایای بازی درمانی کودکان اوتیسم

مزایای بازی درمانی در کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم چیست؟

بازی های حسی برای افراد مبتلا به ASD آرام‌بخش هستند و تأثیر زیادی بر رشد کودک دارند که از مهم ترین آن ها عبارتند از:

  • مغز را تحریک می کند و پردازش اطلاعات حسی را بهبود می بخشد.
  • مهارت های اجتماعی را بهبود می بخشد.
  • به خود تنظیمی در کودکان کمک می کند.
  • این بازی ها نه تنها خلاقیت، تخیل و مهارت‌های حل مسئله را بهبود می بخشد، بلکه سرگرم کننده هستند.

بهترین اسباب بازی برای کودکان نوپا مبتلا به اوتیسم

استفاده از انواع اسباب بازی هایی که برای کودکان دیگر نیز پیشنهاد می شوند، در این زمینه به کودکان نوپا دارای اختلالات طیف اوتیسم نیز پیشنهاد می شوند.

پازل ها، لگو، توپ ها، ماشین ها و کتاب ها همگی برای کودکان نوپا صرف نظر از شرایطشان عالی هستند، در این زمینه کاردرمانگر با شناخت استعداد های کودک و نقاط ضعف او، بهترین بازی ها را برای این کودکان در نظر می گیرد.

آیا بازی درمانی در کودکان اوتیسم را در خانه هم می توان انجام داد؟

از مهم ترین وظایف والدین می توان به انجام بازی درمانی اشاره کرد، که خیلی از آن ها در خانه توسط والدین نیز قابل انجام است از جمله بازی درمانی های کودکان مبتلا به اوتیسم در خانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • در خصوص کارها یا فعالیت هایی که انجام می دهد حتما نظر دهید.
  • در صورتی که فرزند شما بازی مثل ماشین بازی را انجام می دهد بهتر است تا جلوه های صوتی هم به آن اضافه کنید.
  • سعی کنید تا فرزند خود را بیش حد تحت فشار قرار ندهید همچنین بهتر است تا بازی کردن را در سطح فعالیشان باشد.
  • حتما حامی رفتار و کاری باشید که فرزند شما به نمایش می گذارد.
  • در زمان بازی کردن بهتر است تا با او مکالمه داشته باشید.

دقت داشته باشید که انجام بازی درمانی در کودکان اوتیسم فرصت عالی برای تعامل با کودک است تا از این طرق بتوان به بهتر شدن رابطه با او کمک کرد.

مهم ترین تفاوت بازی درمانی دستوری و غیر مستقیم

از مهم ترین تفاوت ها عبارتند از:

📌 بازی درمانی غیر مستقیم: در واقع این نوع بازی ها بدون ساختار هستند و کودک بایستی به تنهایی از پس مشکلات خود بربیاید.

📌 بازی درمانی دستوری: این نوع بازی درمانی کاملا برعکس روش قبلی است یعنی والدین بایستی در حین بازی کردن کودک خود درگیر شوند و در صورت نیاز پیشنهاداتی نیز به آن ها دهند.

توجه داشته باشید که در حالت کلی بازی درمانی به نیاز های فردی کودک توجه کرده و بر اساس نیاز های او طراحی می شود.

سوالات متداول

آیا ورزش در بهبود مهارت های کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم تاثیر گذار است؟

برخی از ورزش‌ها می‌تواند برای کودکان اوتیسم دشوارتر باشند، اما برخی از آن ها مانند شنا، اسب‌ سواری و هنرهای رزمی می‌توانند به مهارت‌های اجتماعی، هماهنگی و غیره کمک کنند. در این زمینه لازم است انتخاب نوع ورزش با شناخت کودک صورت بگیرد.

در طراحی بازی منحصر به فرد کودکان اوتیسمی چه چیزی را باید رعایت کنید؟

فعالیت هایی که هدف و نقطه پایان مشخصی دارند بهترین هستند. از جمله آن ها می توان به پازل ها اشاره کرد افزودن جذابیت های بصری به هر کدام از این بازی ها نیز از دیگر تکنیک هایی است که باید در نظر گرفته شود.

کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب به چه بازی هایی علاقه نشان می دهند؟

بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم به رایانه، تبلت یا بازی‌های ویدیویی علاقه نشان می دهند که باید با دقت و تحت نظارت کاردرمانگر استفاده شود. اسباب‌ بازی‌های سازنده مانند پازل یا لگو، اشیاء مکانیکی، حیوانات و گیاهان ویا اشیای خاص نیز از دیگر موارد مورد علاقه آن ها شناخته شده است.

آیا بازی درمانی می‌تواند به تقویت تعامل اجتماعی کودکان اوتیسم کمک کند؟

بله، بازی درمانی می‌تواند به تقویت تعامل اجتماعی کودکان اوتیسم کمک کند. این روش به کودکان اوتیسم کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی، توجه مشترک و تعامل با دیگران را تقویت کنند.

در نهایت….

یکی از اقدامات موثر در کاردرمانی کودکان مبتلا به اوتیسم، بهره بردن از تکنیک بازی درمانی است. بازی هایی که به صورت خاص برای کودکان مبتلا به اوتیسم پیشنهاد می شود، می تواند در بهبود مهارت های حسی آن ها نقش موثری داشته باشد، همچنین استفاده از برخی اسباب بازی ها به مرور زمان از حساسیت های این کودکان به محرک‌ های حسی خارجی می کاهد و این یکی از اهدافی است که کاردرمانگران سعی دارند به آن دست یابند.

مرکز کاردرمانی دکتر وحید بیاتی

کاردرمانگر - آناتومیست بالینی
کاردرمانی تخصصی کودکان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *