تاندونیت یا التهاب تاندون شانه از علل شایع درد و سفتی شانه به شمار می روند که نشان دهنده تورم (التهاب) ناحیه تاندون های روتاتور کاف در مفصل شانه است. این عارضه پیشرونده در بسیاری از موارد با التهاب بورس های شانه و همچنین پارگی های بسیار کوچک در تاندون شانه اتفاق می افتد. اما علائم التهاب تاندون شانه چیست؟ تاندونیت در مفاصل شان چگونه ایجاد می شوند؟ چه درمان هایی برای التهاب تاندون شانه انجام می شود؟ آیا درمان التهاب تاندون شانه با کاردرمانی موثر است؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا با علل، علائم و راه های درمان التهاب تاندون شانه (تاندونیت شانه) آشنا شوید.
التهاب تاندون شانه چیست؟
بطور معمول تاندونیت شانه یا التهاب تاندون مفصل شانه به دنبال التهاب تاندون های عضلات روتِیتور کاف مفصل شانه اتفاق می افتد. لذا تحت عنوان تاندونیت روتیتور کاف نیز شناخته می شود. در مجموع چهار عدد از عضلات ناحیه شانه یا اسکاپولار (به عبارتی عضلات ساب اسکاپولار، سوپرااسپیناتوس، اینفرااسپیناتوس و ترس ماینور) به عنوان عضلات روتیتور کاف مفصل شانه شناخته می شوند که نقش بسیار مهمی در ثبات این مفصل بازی می کنند.
در واقع، مفصل شانه توسط گروهی از عضلات به نام روتاتور کاف و همچنین تاندون دوسر بازو ثابت نگه داشته می شود. این ماهیچه ها و تاندون ها، استخوان بازو را در حفره شانه (گلنوئید) نگه می دارند. هنگامی که تاندونهای روتاتور کاف یا تاندون دوسر بازو ملتهب و تحریک میشوند، تاندونیت روتاتور کاف و تاندونیت بیسیپیتال نامیده میشود.
همچنین، ناحیه ای به نام بورس ساب آکرومیال در فضای بین تاندون های روتاتور کاف و بخشی از استخوان تیغه شانه که بر روی این تاندون ها آویزان است (آکرومیون) قرار دارد. در واقع بورس ها نقش محافظت از تاندون ها را به عده دارند.به طورکلی، به التهاب بورس ها، بورسیت ساب آکرومیال گفته می شود. در مجموع هر دو بیماری (بورسیت شانه و تاندونیت شانه) می توانند باعث درد و سفتی در اطراف شانه شوند و ممکن است با هم وجود داشته باشند.
بیشتر بخوانید: سندرم تونل مچی و راه های درمان آن
علت تاندونیت مفصل شانه چیست؟
التهاب تاندون های شانه یا همان تاندونیت روتیتور کاف معمولا در دراز مدت اتفاق می افتد. اگرچه برخی اوقات علت مشخصی برای این بیماری وجود ندارد، اما از علل شایع این عارضه می توان به قرار گرفتن شانه در یک وضعیت به صورت طولانی مدت اشاره کرد. برای مثال هر شب روی مفصل شانه خوابیدن، صدمات ورزشی و انجام فعالیت هایی که در آن دست بالای سر قرار می گیرد (مانند رنگ کردن سقف اتاق) می تواند ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
معمولا تاندونیت شانه در نتیجه آسیبهای ورزشی، استفاده مکرر یا استفاده بیش از حد از تاندونها یا آسیب ناگهانی و جدیتر رخ میدهد. به عنوان مثال، بازیکنان حرفه ای بیسبال، شناگران، بازیکنان تنیس و گلف بازان مستعد ابتلا به التهاب تاندون در شانه ها، بازوها و آرنج خود هستند. تکنیک نامناسب در هر ورزشی یکی از دلایل اولیه اضافه بار روی بافت ها از جمله تاندون ها به شمار می رود که می تواند به التهاب تاندون کمک کند.
علاوه بر ورزشکاران، افراد با مشاغلی که نیاز به قرار گرفتن دست در بالای سر و وضعیت ثابت دارند و یا افرادی که وسایل سنگین بلند می کنند، در معرض خطر تاندونیت هستند. لازم به ذکر است که ضربه مستقیم به ناحیه شانه یا افتادن روی بازوی کشیده نیز می تواند باعث تاندونیت شانه شود.
علائم تاندونیت شانه
از علائم و نشانه های شایع در تاندونیت مفصل شانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد و تورم در جلوی مفصل شانه و خارج بازو
- شروع درد با بالا آوردن و پایین آوردن بازو
- صدای ترق ترق مفصل شانه هنگام بالا آوردن بازو
- سفتی مفصل شانه
- دردی که باعث می شود شما از خواب بیدار شوید
- درد هنگام قرار دادن دست در پشت تنه
- کاهش تحرک و قدرت عضلات در دست مبتلا
تاندونیت شانه چگونه درمان می شود؟
اهداف درمان تاندونیت شانه شامل کاهش درد و التهاب و همچنین حفظ تحرک و جلوگیری از ناتوانی و بازگشت مجدد بیماری است. درمان ها ممکن است شامل ترکیبی از استراحت، استفاده از کیسه یخ برای آسیب های اخیر یا شدید به همراه دارودرمانی باشد. به طور معمول داروهایی آسپرین، ناپروکسن و ایبوپروفن برای کاهش تورم استفاده می شود.
اگر درد ثابت و شدید باشد، برای تسکین علائم نیز تزریق کورتیزون به شانه تجویز می شود. علاوه بر این، تکنیک های کاردرمانی به همراه فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد، سفتی و افزایش دامنه حرکتی بیمار کمک کند. در صورتی که روتاتور کاف یا تاندون دوسر بازو تا حدی یا به طور کامل دچار پارگی شده و علائم با درمان های دیگر بهبود نیابند، جراحی در نظر گرفته می شود. در روش جراحی، تاندون های آسیب دیده، ترمیم شده و بورس های ملتهب را که ممکن است شانه را نیز تحریک کنند، از بین می روند.
نقش کاردرمانی در درمان التهاب تاندون شانه
آسیب شانه می تواند تقریباً بر هر فعالیتی در زندگی روزمره تأثیر بگذارد. اولین قدم یک کاردرمانگر پس از مراجعه بیمار به کاردرمانی، ارزیابی سلامت شانه و شناسایی فعالیت های بالقوه و روزمره با وضعیت بیمار است. پس از ارزیابی بیمار، برنامه ای با هدف بهبود بیماری، کاهش علائم و افزایش استقلال در انجام کارهای فردی تنظیم می شود.
در طول کاردرمانی، درمانگر با کمک به مدیریت درد و تورم ناشی از التهاب تاندون شانه به بیمار کمک میکند تا حد ممکن دامنه حرکتی خود را بازیابی کند. با افزایش دامنه حرکتی، درمانگر شروع به افزایش سطح فعالیت کرده و حرکت های آرام مفصل به کاهش التهاب، انعطاف پذیری مفصل و عملکرد روان کمک می کند.
توجه داشته باشید که کاردرمانی فرآیندی تدریجی است که به فرد اجازه می دهد تا مفصل به طور طبیعی بهبود یافته و به آرامی قدرت خود را بازیابد. به طور خلاصه کاردرمانی با استفاده از تکنیک های مختلف در موارد زیر وارد عمل شده و به درمان این عارضه می پردازد.
- مدیریت و کاهش درد
- درمان های دستی
- افزایش دامنه حرکتی مفصل شانه
- افزایش قدرت عضلات شانه
- آموزش بیمار برای اتخاذ وضعیت صحیح و اجتناب از حرکات مضر تا بهبودی کامل
- آموزش عملکرد صحیح پس از بهبود علائم بیماری
چگونه می توان از تاندونیت شانه پیشگیری کرد؟
از آنجایی که بیشتر موارد تاندونیت شانه ناشی از استفاده بیش از حد و مکرر از تاندون و مفصل های شانه است، بهترین درمان پیشگیری است. در نتیجه اولین قدم برای پیشگیری از این عارضه، اصلاح یا اجتناب از فشار و کار بیش از حد تاندون های مفصل شانه است. بنابراین توصیه می شود از قرارگیری در وضعیت های نامناسب و انجام تکنیک ضعیف در ورزش یا کار خودداری کرده و آن را اصلاح نمایید.
به طور کلی توصیه می شود به هنگام انجام فعالیت هایی که اغلب تاندون های شانه را درگیر می کند، موارد زیر را اعمال نمایید.
- ابتدا آهسته حرکت کنید و به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید.
- از نیروی محدود و تکرارهای محدود استفاده کنید.
- در صورت بروز درد غیرعادی کار خود را متوقف کنید.
توصیه پایانی
در صورت تشخیص تاندونیت شانه توسط پزشک، می بایست درمان فوری آغاز شود. زیرا عدم مراجعه موجب ضعف تاندون و پارگی آن شده و درمان آن به مراتب دشوارتر از درمان تاندونیت مفصل شانه خواهد بود. همچنین توصیه می شود در صورت مراجعه به کاردرمانی روش صحیح انجام تمرینات را به خوبی از درمانگر خود آموزش دیده تا خطر آسیب مجدد به شانه کاهش یابد. اگرچه درد خفیف به هنگام تمرین وجود دارد، اما هرگونه درد متوسط یا شدید را فوراً به کاردرمانگر یا پزشک اطلاع دهید.