در مقابل قشقرق به راه انداختن کودک فلج مغزی چه رفتاری داشته باشیم؟

آنچه می خوانید...

قشقرق به پا کردن در کودک فلج مغزی، نشانه یک مشکل بزرگ تر است. بنابراین این نکته مهم است که بفهمیم چرا کودک فلج مغزی چنین رفتاری دارد و چگونه می توانیم از روش های کارآمدی برای برقراری ارتباط  با احساسات کودک بهره بگیریم. ما دراین مقاله در مورد ارتباط فلج مغزی و قشرق به پا کردن کودکان صحبت می کنیم و به والدین و درمانگران روش هایی را آموزش می دهیم که بهتر می توان قشقرق را مدیریت کرد.

 

ناکامی و سرخوردگی: دلیل رایج قشقرق به پا کردن در کودکان فلج مغزی

قشقرق به پا کردن در کودکان سنین پایین کاملا طبیعی است. این رفتار غالبا ربطی به فلج مغزی ندارد و یک رفتار وابسته به سن است که با رشد کودک به تدریج از بین می رود.  اما ۲۵ درصد کودکان فلج مغزی مشکلات رفتاری ای دارند که منجر به قشرق به راه انداختن می شود. فلج مغزی از آسیب قسمتی از مغز که مهارت های حرکتی نظیرحرکت، تعادل و پوسچر (وضعیت بدنی) را تحت تاثیر قرار می دهد، ایجاد می گردد. فلج مغزی به طور مستقیم به مشکلات مربوط به تنظیم هیجانات ارتباطی ندارد؛ اما آسیب های حرکتی می تواند سبب احساس سرخوردگی در کودک شود و این احساس سرخوردگی موجب قشقرق به پا کردن او می گردد. به عنوان مثال کودکان فلج مغزی با آسیب حرکات دهان، مشکلاتی در هنگام صحبت کردن دارند. سفتی پاها نیزحرکت کودک را محدود می کند و فعالیت کردن با سایر همسالان را برای او مشکل می سازد. همچنین سایر مشکلات مربوط با فلج مغزی نظیر درد های مزمن، کیفیت پایین خواب و اختلالات یادگیری ممکن است منجر به قشقرق شود. کودکان فلج مغزی غالباً نمی توانند به سرعت و به آسانی سایر همسن و سال هایشان، چیز یاد بگیرند یا کاری را انجام دهند. بنابراین این کودکان به علت اینکه احساس متفاوت بودن، درک نشدن یا پذیرفته نشدن را دارند، شروع به قشقرق به راه انداختن می کنند. حالا که ارتباط بین فلج مغزی و قشقرق به پا کردن را فهمیدید؛ در مورد روش‌های صحبت می‌کنیم که به کودک کمک می‌کند تا بهتر با احساساتش کنار بیاید.

چگونه قشقرق به راه انداختن کودک فلج مغزی را مدیریت کنیم؟

در حالیکه قشقرق کردن در کودکان عادی است اما به قشقرق کردن در نوجوانان و بزرگسالان به دیده تحقیر نگاه می شود. بنابراین باید در سنین پایین به قشقرق راه انداختن کودکان رسیدگی شود و به کودک روش های کارآمد تری برای بیان و انتقال احساسات آموزش داده شود.

در اینجا به برخی اشتباهات که باید از آنها اجتناب شود و همچنین کارآمدترین روش های مدیریت قشقرق در کودکان فلج مغزی اشاره می کنیم.

  1. چیزی که می خواهد را به او ندهید.

وقتی کودک به خاطر چیزی که می خواهد قشقرق به راه می اندازد، بدترین کار دادن آن وسیله به کودک است. اینکار رفتار غلط را در کودک تقویت می کند و کودک یاد می گیرد که برای بدست آوردن هر چیزی (که احیاناً والدین به او نمی دهند)، قشقرق به پا کند. تا زمانی که کودک آرام نشده است، به حل مشکل نپردازید.

  1. رفتار درمانی

 اگر کودک همچنان که بزرگتر می شود، به این گونه رفتارها ادامه می دهد، نشان از آن است که مهارت های اجتماعی لازم برای بیان هیجانات خویش را فرا نگرفته است. برای ارتقاء مهارتهای اجتماعی در کودک خود، به یک رفتار درمانگر مراجعه کنید. مهارت‌هایی نظیر:

  • حل مسئله
  • کنترل رفتار های تکانه ای
  • فن مذاکره
  • انتظارات اجتماعی
  • تحمل برای برآورده شدن خواسته ها

رفتاردرمانگر به کودک آموزش می‌دهد که از روش‌های بهتری به جای قشقرق به پا کردن، برای غلبه بر احساس سرخوردگی خویش استفاده کند.

  1. وقفه در تعامل و یا کار با کودک

گاهی اوقات فقط باید کودک را از موقعیتی که سبب ایجاد قشرق شده است، دور کنید. به طور کلی ظرفیت توجه کودکان کوتاه است و اگر از موقعیت دور شوند، عاملی که سبب ناآرامی آنها شده است را به سرعت فراموش می کنند. زمانی که تنها هستید و کودک آرام است، برای کودک توضیح بدهید که چرا وقفه ایجاد کرده اید. به طور کلی زمان ایجاد وقفه باید یک دقیقه به ازای هر سال سن کودک باشد. با این توصیف کودک پنج سال ۵ دقیقه و کودک سه ساله ۳ دقیقه باید تنها باشد. این زمان به او اجازه می‌دهد تا آرام شود و قبل از اینکه دوباره به فعالیت برگردد به کاری که انجام داده است، فکر کند.

  1. مثبت اندیشی

  حواس کودک را از کاری که نمی تواند انجام دهد، پرت کنید و کودک را تشویق به انجام کاری کنید که در آن مهارت دارد. به این طریق، سرخوردگی کودک از بین رفته و اعتماد به نفس در او تقویت می شود. رفتار مثبت کودک را قدردانی و تشویق کنید؛ این کار به کودک کمک می‌کند که بین رفتار خوب و بد تمایز ایجاد کند.

  1. ایجاد خودتنظیمی در کودک

به کودک برای یافتن روش های مثبت مواجهه با هیجانات کمک کنید. این کار خود تنظیمی را به کودک می آموزد. خودتنظیمی هیجانی مهارتی است که باعث می شود کودک متناسب با شرایط و محیطی که در آن قرار گرفته، هیجانات و رفتارهای خویش را بروز دهد. استفاده از این روش، برای کودکان بزرگتر خیلی ایده‌آل است اما حتی کودکان کوچکتر نیز با راهنمایی های والدین می توانند یاد بگیرند که هیجانات خود را بهتر تنظیم کنند.

راه کارهای قابل اطمینان برای مدیریت هیجانات که باید به کودک آموزش بدهید عبارتند از:

  • تنفس عمیق همراه با شمارش: در حالی که همراه با کودک پنج نفس عمیق می کشید، از یک تا پنج بشمارید. به کودک آموزش بدهید که هوا را به داخل ریه های خود فرو ببرد گویی که گلی را بو می کند و بازدم خود را مثل وقتی که می خواهد شمع را فوت کند، بیرون بدهد.
  • در آغوش کشیدن: کودک را در آغوش بگیرید و یا یک بالش به کودک بدهید تا در آغوش خویش فشار دهد. این کار فشار عمیق برای کودک ایجاد می‌کند (حس عمقی) و سبب آرام شدن سیستم حسی و هیجانی او می شود.
  • استراحت کردن : کودک را به مکان دیگری ببرید و فعالیت‌های آرامش بخش نظیر رنگ آمیزی، گوش دادن به موسیقی و غیره را انجام دهید.

 

نکات کلیدی در مورد کودکان فلج مغزی و قشقرق به پا کردن

رفتارهای مثبت کودک فلج مغزی را تقویت کنید. مشکلات یادگیری، ناتوانایی‌های حرکتی و اختلال در صحبت کردن، ایجاد ارتباط را برای کودک فلج مغزی سخت می‌کند و سبب ناکامی و سرخوردگی در کودک و در نتیجه قشقرق به پا کردن او می شود.

 اگرچه قشقرق به پا کردن در کودکان سنین پایین طبیعی است اما با افزایش سن، دیگر این رفتارها از منظر اجتماعی پذیرفته نیست. با ارتقای مهارت های اجتماعی، بازخورد دادن به رفتارهای کودک، و تمرکز و توجه به کارهایی که کودک در آنها ماهر است؛ کودک فلج مغزی یاد می گیرد تا ناکامی و سرخوردگی های خویش را بهتر بیان کرده و با آنها انطباق یابد.

 

مرکز کاردرمانی دکتر وحید بیاتی

کاردرمانگر - آناتومیست بالینی
کاردرمانی تخصصی کودکان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *