ما در این نوشتار قصد داریم تا در مورد رفتار با کودکان فلج مغزی در مدرسه صحبت کنیم. توجه داشته باشید که کودکان فلج مغزی به دلیل مشکلات حرکتی و عصبی که دارند، نیاز به محیط آموزشی خاصی دارند. در واقع مدرسه برای آنها باید بهینه شده باشد تا بتوانند با استفاده از فنون آموزشی ویژه، مهارت‌های زندگی و تحصیلی را یاد بگیرند. این مدارس باید از تجهیزات کمکی مانند صندلی‌های ویژه، تجهیزات توانبخشی و کادر متخصص پشتیبانی کنند تا کودکان بتوانند با خودکفایی بیشتری به تحصیل و فعالیت‌های روزمره بپردازند. همچنین ایجاد فضای حمایتی و دوستانه با دانش‌آموزان دیگر نقش مهمی در رشد اجتماعی و روانی آنها دارد.
مواردی که معلم‌ها باید بدانند
فلج مغزی که به اختصار CP نامیده می‌شود عارضه ایست که بر قدرت، حرکت و هماهنگی بین عضلات اثر می‌گذارد. فلج مغزی در هر کودک می‌تواند اثرات متفاوتی را به همراه داشته باشد. برخی از کودکان با مشکلاتی در تعادل و هماهنگی مواجه می شوند که بر نحوه‌ی راه رفتن آنها اثر می‌گذارد. تعدادی دیگر با حرکات ظریف مانند کشیدن حروف روی صفحه شنی مشکل دارند. بقیه اختلالاتی در قسمت‌های دیگر بدن مانند بازوها، پاها و صورت دارند. این موارد می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در راه رفتن، صحبت کردن، دیدن، شنوایی، یادگیری و موارد دیگر شود. البته توجه داشته باشید که بعضی از کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است دچار مشکلات پزشکی دیگری مانند تشنج باشند.
هیچ روش درمانی برای فلج مغزی وجود ندارد با این وجود برخی روش‌های درمان می‌تواند در بهبود مهارت‌های کودک کمک کننده باشد. این کودکان ممکن است از روش‌هایی مانند کاردرمانی و گفتاردرمانی بهره ببرند که برای حرکت به بریس، عصا و یا ویلچر نیاز خواهند داشت؛ همچنین این کودکان برای نوشتن و سایر ارتباطات می‌توانند از فناوری‌های نوین استفاده نمایند.
برای دریافت مشاوره از دکتر وحید بیاتی بهترین مرکز کاردرمانی در اهواز با شماره ۰۹۹۱۸۲۹۲۲۵۴ ، ۰۹۳۸۹۴۱۴۳۹۵ تماس حاصل نمایید.
کارهایی که معلمان می‌توانند انجام دهند
برای خلق یک برنامه‌ی آموزشی، معلم‌ها، درمانگرها، والدین و دانش آموزان مبتلا به فلج مغزی می‌توانند با یکدیگر همکاری داشته باشند. این همکاری می‌تواند منجر به یک برنامه‌ی آموزش شخصی (IEP) برای کمک به این کودکان جهت رسیدن به تمام پتانسل آنها در مدرسه باشد. این برنامه‌ها می‌تواند شامل درمان، کمک در کلاس درس و موارد دیگر شود. همزمان با رشد و پیشرفت کودک این برنامه‌ها نیز به تدریج تغییر می‌کنند.
برای حمایت از دانش آموزان در کلاس درس به این موارد توجه نمائید:
- راه را برای این کودکان باز کنید. موانع را از سر راه بردارید و کلاس را برای حرکت آسان آماده کنید. دانش آموزان شما برای حرکت در اطراف و یا رسیدن به وسایل ممکن است به کمک بیشتری نیاز داشته باشند.
- نسبت به نحوه‌ی چیدمان صندلی‌ها آگاه باشید و اگر مانعی وجود دارد آنها را از اول بچینید. کودکان مبتلا به فلج مغزی که نسبت به حرکات غیرارادی و یا سایر تفاوت‌های خود آگاهی دارند ممکن است ترجیح دهند دور از سایر دانش آموزان بنشینند و یا صندلی آنها در عقب کلاس قرار بگیرد. تلاش کنید تا این دانش آموزان را نزدیک دانش آموزانی قرار دهید که آنها را تشویق می‌کنند تا در فعالیت‌ها مشارکت داشته باشند.
- اگر لازم است وقت اضافه بدهید. تعدادی از دانش آموزان ممکن است جهت رفت و آمد بین کلاس‌ها، اتمام تکالیف یا فعالیت‌ها و شرکت در امتحان به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. آنها همچنین ممکن است به زمان بیشتری برای استفاده از سرویس بهداشتی نیاز داشته باشند. با دانش آموزان و والدین آنها صحبت کنید تا بهترین راه حل را پیدا کنید.
- طرحی برای امتحان، تکلیف و برنامه‌های که این دانش آموزان غیبت دارند در نظر بگیرید. دانش آموزان مبتلا به فلج مغزی ممکن است برخی از کلاس‌ها را برای رفتن به دکتر یا کاردرمانی جهت دریافت دارو یا درمان از دست بدهند. برای جبران کلاس‌های از دست رفته، برنامه‌های جبرانی را در نظر بگیرید.
- در مورد تفاوت‌ها صحبت کنید و آنها را جشن بگیرید. دانش آموزان مبتلا به فلج مغزی می‌خواهند مانند سایر دانش آموزان پذیرفته شوند. اما گاهی اوقات توسط افرادی که آنها را متفاوت می‌بینند، مورد هدف قرار می گیرند. در مورد تفاوت‌های موجود صحبت کنید و روی علاقه‌های مشترک تمرکز کنید.
- از قبل با والدین صحبت کنید تا برای مراقبت‌های پزشکی اورژانسی آماده باشند. آگاه باشید که اگر دانش آموز مبتلا به فلج مغزی دچار یک شرایط اورژانسی مانند تشنج شدند هر چه سریع تر با پزشک تماس بگیرید.
در پایان تاکید بر این نکته ضروری به نظر می رسد که معلم می‌تواند با توجه کردن به نیازهای منحصر به فرد هر کودک و حمایت‌های لازم در صورت نیاز، به دانش آموزان مبتلا به فلج مغزی کمک کند تا به بهترین شکل ممکن آموزش ببیند.
