روش های ارزیابی حرکتی شامل چه مواردی می شوند؟ آیا می دانید ارزیابی حرکتی برای چه کسانی لازم است؟ آیا تا به حال به وجود اختلالات حرکتی در کودکتان مشکوک شده اید؟ همچنین برای کودکان و نوجوانان، باید با روش های خاصی باید انجام شود. در این مقاله از وبسایت دکتر وحید بیاتی به روش های آن و هر آنچه باید در ارتباط با این مورد و انواع مهارت های حرکتی کودکان بدانید، خواهیم پرداخت.
ارزیابی حرکتی چیست؟
در برخی بیماری ها و اختلالات لازم است سیستم عملکردی بدن بررسی شود. بررسی سیستم عملکرد حرکتی به منظورهای مختلفی برای ارزیابی مشکلات بالینی مورد استفاده قرار می گیرد. این ارزیابی روش های مختلفی دارد. ارزیابی‌ها می‌توانند شامل اندازه‌گیری قدرت عضلانی، انعطاف‌پذیری عضلات، تعادل، هماهنگی عضلانی و دقت حرکتی باشند. برای این ارزیابی، معمولا از ابزار و تستهای مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه مقاله به توضیحات جامع و کامل در ارتباط با این مورد خواهیم پرداخت.
روش های ارزیابی حرکتی چگونه است؟
دو روش مهم به لحاظ کاربردی، برای مشاهده و ارزیابی بالینی مشکلات حرکتی افراد مبتلا به ناتوانایی های جسمی وجود دارد:
- ارزیابی عملکردی حرکت
- ارزیابی عملکردی حرکت بر پایه آکوپِیشِن های فرد
در ارزیابی عملکردی، درمانگر از یک سری تستهای استاندارد و یا حرکات مشخص برای ارزیابی دامنه حرکتی مفصل مورد نظر، قدرت یک عضله یا گروه عضلانی خاص و کنترل حرکتی استفاده می کند ولی در ارزیابی عملکردی بر پایه آکوپیشن، از مشاهده آکوپیشن (سالم و آسیب دیده) توسط مراجع، برای تست موارد فوق بهره می گیرد. به عنوان مثال، کاردرمانگر برای تست دامنه حرکات چرخش خارجی و ابداکشن مفصل شانه، و چرخش خارجی مفصل اسکاپولوتوراسیک، و نیز قدرت و تحمل عضلات تراپزیوس و سراتوس آنتریور و نیز هماهنگی حرکات یاد شده، دو را پیش رو دارد:
- با استفاده از روش ارزیابی اول (ارزیابی عملکردی حرکت (از فرد بخواهد که کف دستش را روی پشت سرش بگذارد.
- با استفاده از روش ارزیابی دوم (ارزیابی بر پایه آکوپِیشِن های فرد) از آکوپیشنی استفاده کند که حرکات و عضلات یاد شده در انجام آن نقش اساسی ایفا می کنند، مثلا بررسی کند که آیا فرد قادر به شانه کردن موی سرش هست یا خیر؟!
در اينجا لازم به توضیح است که آکوپیشنال تراپی یا همان “کاردرمانی” از واژه آکوپیشن اقتباس گردیده است. آکوپیشن به مجموعه فعالیتهای حرکتی و ذهنی گفته می شود که فرد در طی شبانه روز در قالب فعالیتهای روزمره زندگی، فعالیتهای کاری، تحصیل، مشارکت اجتماعی، فعالیتهای اوقات فراغت، بازی، استراحت و خواب، در محیط ها و شرایط گوناگون، انجام می دهد.
چه مواردی در ارزیابی حرکتی مورد بررسی قرار می گیرد؟
تست تعادل: این تست‌ها برای اندازه گیری تعادل فرد استفاده می‌شوند. این تست‌ها معمولا شامل انجام حرکات تعادلی مختلف در شرایط متفاوت مانند سطح صاف، روی یک پایه و با چشم بسته وچشم باز انجام می‌شوند.
تست قدرت: این تست‌ها برای اندازه گیری قدرت عضلات مختلف بدن استفاده می‌شوند. مثلاً تست پینچ پرس برای اندازه گیری قدرت عضلات پشت و دست استفاده می شود. این بخش ممکن است برای هر فرد با توجه به اختلال او متفاوت باشد.
تست انعطاف‌پذیری: این تست‌ها برای اندازه‌گیری انعطاف پذیری عضلات در شرایط مختلف استفاده می‌شوند.
تست هماهنگی و دقت حرکتی: این تست‌ها برای سنجش هماهنگی حرکتی و دقت حرکتی فرد استفاده می‌شوند. به عنوان مثال تستهای هدایت توپ، تستهای حرکات دست و پا، تستهای موازنه و چالش‌های حرکتی دیگر.
انجام هر کدام از تست ها و استفاده از روش های مناسب تحت نظر متخصص انجام خواهد پذیرفت. بنابراین در برخی شرایط برای هر فرد به صورت منحصر به فرد طراحی می شود.
ارزیابی حرکتی به چه منظور توصیه می شود؟
شاید این سوال برایتان ایجاد شود که یک کاردرمانگر به چه منظور آن را پیشنهاد می کند؟ در این راستا می توان به مزایای آن اشاره کرد:
- پیشگیری از آسیب های حرکتی بعدی
- شناسایی اختلالات حرکتی
- ارزیابی عملکرد مفاصل بدن
مادامی که اختلالات حرکتی تشخیص داده نشود و یا اختلالات حرکتی دیر شناسایی شود، ممکن است موجب بروز آسیب های بعدی و همچنین تشدید آسیب شود.
سخن آخر
این ارزیابی برای شناخت و ارزیابی قابلیت‌های حرکتی فرد بسیار مهم است و می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید برای بهبود عملکرد حرکتی و پیشگیری از آسیب‌های حرکتی استفاده شود. بنابراین برای انجام آن لازم است به یک مرکز کاردرمانی خوب مراجعه کنید.
سوالات متداول
