کرونا و توانبخشی
به خاطر دارم که چند هفته پس از شیوع بیماری کووید-۱۹ یا همان کرونا ویروس جدید چند فرضیه راجع به چگونگی سیر پیشرفت آن مطرح گردید. بدبینانه ترین فرضیه آن بود که این بیماری تا خرداد ماه به اوج خود رسیده و پس از آن رفته رفته کاهش یافته و رو به زوال می رود. پس از طی شدن ایام قرنطینه در ابتدای سال نو و برداشتن محدودیت‌ها، امر بر بعضی مشتبه شد که دیگر قصه کرونا سر آمده و با فرارسیدن فصل گرما طومار آن در هم پیچیده خواهد شد (زهی خیال باطل)! با این تصور خام عده ای دست از همان تلاش های پیشگیرانه خود برداشته و بدون رعایت نکات بهداشتی قدم در مسیری گذاشتند که متاسفانه برای عده ای از هموطنان عزیزمان بی بازگشت بود.
حال قصه پر غصه اصلی!
چه باید کرد با جماعتی از توانخواهان که ادامه روند توانبخشی آنها از هر واجبی واجبتر است. پیشتر راجع به اهمیت تداوم درمان توانبخشی سخن گفته ام و گزاف نیست اگر بگویم عده ای از کودکان و بزرگسالان توانخواه پس از شروع کرونا و به دنبال خانه نشینی آن به شدت آسیب دیده اند و حتی عده ای نیز پس رفت داشته اند. در آن روزگار، جامعه توانبخشی کشور در پی راه حل برآمدند و “توانبخشی از راه دور” نسخه ای بود که پیچیده شد. ولی آیا این نسخه برای هر مراجعی، در هر شرایطی و بدون هیچ زیرساختی قابل اجرا بود؟ قطعا خیر! توانبخشی از راه دور شیوه ایست علمی مبتنی بر شواهد غیر قابل انکار که انجام آن مستلزم گرد آمدن شرایطی است که پیش از شیوع کرونا پیرامون آنها اقدامی صورت نگرفته بود. به هرحال در مراجعینی که مشکلات پیچیده و عمیقی دارند، شاید بتوان با این شیوه آنهم برای مدت کوتاهی از پسرفت آنها جلوگیری کرد ولی در طولانی مدت ممکن است اوضاع و شرایط مراجع از کنترل خارج شده و عوارض متعددی بر مشکلات اولیه بیمار سوار گردد. در این شرایط در مواجهه با والدین و مراجعین این جملات شنیده می شود که “فعلا کرونا است، نمیایم تا ببینم چی پیش میاید!”.
حال چه باید کرد؟
برای برون رفت از این معضل فقط فقط یک راهکار وجود دارد: شروع توانبخشی با رعایت پروتکل های بهداشتی. با اطلاع رسانی هایی که تا به حال صورت گرفته راه های اصلی انتقال بیماری بر همگان آشکار گشته است. تماس دست آلوده با دهان، بینی و چشم ها باعث انتقال ویروس به بدن افراد می شود. بنابراین شستشوی (ضدعفونی سازی) مداوم دستها و دست نزدن به صورت پیش از انجام اینکار، راه اصلی مقابله با این بیماری است. در کلینیکهای توانبخشی شرایط مناسب می بایست مطابق با دستورالعمل های اعلان شده از سوی وزارت بهداشت مهیا شود تا در فرآیند توانبخشی مراجعین وقفه ای وارد نشود. فاصله گذاری اجتماعی، فاصله گذاری زمانی میان ورود و خروج مراجعین، پرهیز از تجمع مراجعین در ساعاتی خاص در فضای کلینیک، استفاده از ماسک و تجهیزات حفاظتی در کلینیک، ضدعفونی سازی وسایل و تجهیزات پیش و پس از حضور مراجع، ضدعفونی دستان والدین هنگام ورود به کلینیک و نیز ضدعفونی سازی دستان کودکان در مواقع لزوم، مواردی هستند که می بایست با نظارت والدین و درمانگر صورت پذیرند. هم اکنون در بسیاری از کشورهای دنیا مراکز توانبخشی با رعایت همین پروتوکل های بهداشتی (حتی آمریکا با نرخ بالای ابتلایش) توسط درمانگران، والدین و مراجعین آغاز بکار نموده و توانبخشی مراجعین بدون وقفه در حال انجام است. یادمان باشد که کرونا مهمان ناخوانده امروز و فردا نیست و ممکن است تا سال آینده نیز با ما باشد. بنابراین بر همگان واجب است که با رعایت پروتوکل های بهداشتی به همزیستی مسالمت آمیز (البته از نوع یکطرفه اش) با این ویروس دست پیدا کنیم تا خللی در انجام دادن فعالیتها و اشتغالات روزمره مان پیش نیاید. به امید شکست بیماری کرونا.
