در پاسخ به سوال کاردرمانی چیست باید گفت کاردرمانی شامل یک سری مداخلات پیچیده است که برای بهبود مهارت های افراد توانخواه مبتلا به اختلالات جسمی، ذهنی، بیماری های بدو تولد و همچنین اکتسابی انجام می شود. در سالهای اخیر، تکنولوژی در کاردرمانی انواع اختلالات بسیار موثر بوده است. همچنین بر اساس متون دانشگاهی رشته کاردرمانی، در سال های اخیر کاربرد های بیوفیدبک در کاردرمانی بسیار گسترش یافته است. توانبخشی هوشمند در کاردرمانی در بخش ها و حوزه های مختلفی رشد و توسعه پیدا کرده است. امروزه می توان از حوزه های نظارت تا مداخلات درمانی تحت نظر متخصص، از امکانات کاردرمانی هوشمند استفاده کرد. در ادامه مقاله به تشریح برخی از اصلی ترین حوزه های توانبخشی هوشمند خواهیم پرداخت.
منظور از توانبخشی هوشمند در کادرمانی چیست؟
توانبخشی هوشمند و کاردرمانی دو حوزه ای هستند که در سال های اخیر ثابت شده ارتباط بین آنها در فرآیند درمان بسیار موثر است. ارتباط این دو حوزه برای بهبود و تسهیل فرایند توانبخشی بیماران در سال های اخیر پیشرفت چشمگیری حاصل کرده است. این حوزهها در بهبود عملکرد حرکتی، تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکت و در نهایت بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به مشکلات جسمی و عصبی موثر هستند. زمانی که صحبت از توانبخشی هوشمند به میان می آید، مفاهیم واقعیت مجازی، بیوفیدبک، پردازش سیگنال، هوش ماشینی و … تداعی می شود. مداخلات تکنولوژی در زمینه کاردرمانی در زمینه های مختلف افرایش یافته است. در ادامه مقاله به طور دقیق تر به حوزه مداخلات توانبخشی هوشمند در کاردرمانی و همچنین تاثیرات آن خواهیم پرداخت.
اصلی ترین حوزه های مداخلات کاردرمانی هوشمند شامل چه مواردی می شود؟
همانطور که اشاره کردیم این حوزه ها شامل انواع مختلفی می شود که در ادامه مقاله به آن خواهیم پرداخت:
- کاربرد رباتیک در کاردرمانی: رباتها و دستگاههای رباتیک در حوزه کاردرمانی استفاده می شوند تا به انجام دقیق حرکات تکراری بدن و اندامها کمک کنند. این دستگاهها می توانند به صورت خودکار و دقیق حرکات فیزیکی برنامه ریزی شده را تکرار کنند. به این ترتیب متناسب با برنامه کاردرمانگر این کار ها برای تقویت عضلات، بهبود تعادل و کنترل حرکتی موثر واقع می شود.
- سنسورهای هوشمند برای دریافت اطلاعات: برخی از ربات ها و تجهیزات هوشمند الکتریکی برای دریافت اطلاعات از فرد نقش به سزایی ایفا می کنند. این اطلاعات میتوانند در تشخیص و برنامه ریزی مناسب برای برنامه کاردرمانی استفاده شوند. ثبت و تحلیل حرکات وعلائم بیمار همیشه جزئی از اصلی ترین موارد ثبت شده توسط یک کاردرمانگر می باشد.
- واقعیت مجازی واقیت افزوده : استفاده از واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) در توانبخشی هوشمند میتواند بهبود قابل توجهی در فرایند توانبخشی و افزایش تاثیرات کاردرمانی داشته باشد. به کمک این روش ها میتوان توانبخشی شناختی، تمرینات حرکتی و بهبود پردازش حسی را تسهیل نمود.
- بیوفیدبک: بیوفیدبک یکی دیگراز مواردی است که در کاردرمانی تاثیرگذار بوده و خود آن به زیر شاخه های مختلف تقسیم می شود. در طول جلسات بیوفیدبک لازم است پدهای الکتریکی به بخش های مختلف سر فرد متصل باشد. پالس های الکتریکی علکرد مغز فرد را به مرور زمان تغییر می دهد. به این ترتیب بیوفیدبک می تواند بر کنترل برخی از عملکردهای بدن مانند ضربان قلب، الگوهای تنفسی و پاسخ های عضلانی موثر باشد.
مزایای بهره بردن از تکنیک های توانبخشی هوشمند در کاردمانی
هدف اصلی برنامههای کاردرمانی ارائه ابزار و مهارتها و همچنین پشتیبانی افراد توانخواه برای داشتن یک زندگی شاد و رضایتبخش پس از تشخیص اختلال یا بیماری می باشد. نحوه مداخلات کاردرمانی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد و در هر فرد بر اساس شرایط او متفاوت خواهد بود. توانبخشی هوشمند در تحقق اهداف کاردرمانی با ارزیابی های دقیق می تواند بسیار موثر واقع شود.
توانبخشی هوشمند دارای مزایایی است که به کاردرمانگر کمک می کند حرکت دقیق اندام ها و مفاصل را در افراد دارای اختلالات مختلف و یا حتی افراد سالم مورد ارزیابی قرار دهد. دستگاه های توانبخشی هوشمند با سنسور های مجهز همچنین راه رفتن فرد را نیز آنالیز می کنند. علاوه بر آنالیز نحوه راه رفتن فرد، ارزیابی نحوه ایستادن و وضعیت بدنی او در شرایط مختلف، از دیگر اطلاعاتی است که سنسور های هوشمند و تجهیزات توانبخشی در اختیار کاردرمانگر قرار می دهد.
هدف از توانبخشی هوشمند در کاردمانی چیست؟
هدف از کاردرمانی افزایش کیفیت زندگی فرد مبتلا به اختلالات حرکتی و عصبی است. هدف از مداخلات توانبخشی هوشمند در کاردرمانی، بهبود اثر بخشی مداخلات کاردرمانی خواهد بود. بهبود و تسهیل فرایند توانبخشی بیماران در حوزه های مختلف از جمله مواردی است که همواره مورد توجه است.
سخن آخر
ترکیب تکنولوژی هوشمند و رباتیک با روشهای کاردرمانی سنتی میتواند به تسهیل و بهبود فرایند کاردرمانی کمک کند. با این حال، همچنان نیاز به مراجعه به یک مرکز کارمانی خوب وجود دارد تا برنامههای مناسبی بر اساس نیازهای هر بیمار تنظیم شود و فرآیند کاردرمانی به درستی پیگیری شود. مرکز کاردرمانی دکتر وحید بیاتی با مجهز ترین تجهیزات مورد نیاز در زمینه کاردرمانی بویژه کاردرمانی کودکان تجربه زیادی دارد.